Mẹ mới sinh nên ăn gì, uống gì, đó là chủ đề được không ít mẹ quan tâm. Đặc biệt là các mẹ sinh lần đầu. Chế độ dinh dưỡng hợp lý cùng tinh thần thoải mái sẽ giúp mẹ nhanh chóng hồi phục sức khỏe. Và duy trì lượng sữa cho con ở mức tốt nhất. Vậy sau sinh nên ăn gì và ăn uống như thế nào cho hợp lý? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé.
Đang xem: Dinh dưỡng cho phụ nữ sau sinh
Gia nhập Cộng đồng Mẹ Việt – Cộng đồng mẹ và bé thường xuyên chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm chăm sóc và nuôi dạy con khoa học. THAM GIA NGAY
Chế Độ Ăn Uống Những Ngày Đầu Sau Sinh
Đối với các mẹ sinh mổ, trong vòng 6 tiếng sau khi sinh, mẹ không nên ăn gì. Và sau đó, khi chưa đánh hơi được mẹ chỉ nên ăn cháo loãng. Mẹ nên tránh những món khó tiêu và thực phẩm lên men không hề tốt cho vết mổ. Khi đường ruột đã hồi phục và mẹ có thể đi đại tiện bình thường. Mẹ có thể ăn cháo thịt hay các thức ăn không có dầu mỡ trong 1-2 ngày.
Các mẹ sinh thường thì có sự lựa chọn đa dạng hơn. Có thể uống sữa, các loại sinh tố, cháo thịt, cháo móng giò… Đối với các mẹ bị rạch tầng sinh môn, nên chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 khẩu phần ăn/ ngày.
Từ ngày thứ 3 trở đi có thể ăn uống bình thường, không cần kiêng khem quá mức. Mẹ sinh mổ sau sinh 3-4 ngày không nên ăn một lượng quá nhiều các món canh. Sau một tuần thì mẹ có thể ăn uống bình thường. Khi có cảm giác ngon miệng hơn có thể bổ sung thêm các thực phẩm khác.
Dù sinh thường hay sinh mổ, thức ăn cho mẹ trong những ngày này nên nấu mềm, ấm. Và dễ tiêu hóa như cháo, mỳ gạo do hệ tiêu hóa của mẹ còn yếu.
Chế độ ăn uống sau đó, mẹ không nên quá kiêng khem. Mà ngược lại, cần ăn uống đầy đủ, đa dạng để cơ thể được cung cấp đầy đủ dưỡng chất.
Các nhóm thực phẩm mẹ nên ăn bao gồm: tinh bột, sản phẩm từ sữa, chất béo, protein, rau, củ và trái cây. Dưới đây mình sẽ chia sẻ chi tiết các nhóm thực phẩm dành cho mẹ sau sinh.
Thắc mắc về chăm sóc mẹ và bé sau sinh, các mẹ đặt câu hỏi để được tư vấn trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tinh Bột, Ngũ Cốc Nguyên Hạt
Mẹ sau sinh nên bổ sung tinh bột trong thực đơn dinh dưỡng mỗi ngày. Đặc biệt như:
Các loại ngũ cốc nguyên hạt như: Bột Yến Mạch, Gạo Lứt, Lúa Mạch rất giàu protein, vitamin, sắt, chất khoáng và năng lượng. Giúp mẹ có một sức khỏe tốt, sữa nhiều và giàu dinh dưỡng.
Gạo lứt: Trong gạo lứt có chứa nhiều dưỡng chất nhóm B như B1, B2, B3, B5, B6. Có tác dụng trong việc thanh lọc cũng như bổ sung năng lượng cho cơ thể mẹ mới sinh.
Sữa mẹ là sữa tốt nhất dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mẹ đang gặp các vấn đề về ít sữa, mất sữa, tắc sữa hãy nhắn tin cho Mẹ Việt để được hỗ trợ nhé. CẦN TƯ VẤN
Thực Phẩm Giàu Protein
Trải qua cuộc vượt cạn, mẹ thường mất một lượng máu lớn khiến cho cơ thể mệt mỏi, suy yếu. Mới sinh nên ăn gì? Có lẽ không thể thiếu các thực phẩm giàu protein, vitamin B12. Trong đó, thịt bò, thịt gà, thịt lợn là các thực phẩm không thể thiếu cho mẹ.
Các thực phẩm giàu protein này sẽ giúp mẹ nhanh hồi phục sức khỏe, đảm bảo dinh dưỡng cho cả mẹ và bé.
Nhóm Rau Củ, Hoa Quả
Một số quan điểm sai lầm nói rằng mẹ sau sinh nên ăn khô, kiêng rau canh… Nhưng thực tế rau, củ quả là nguồn thực phẩm vô cùng có lợi cho mẹ sau sinh. Các thực phẩm này bổ sung vitamin A, C, chất khoáng, sắt, tốt cho tiêu hóa, giúp lợi sữa mẹ.
Mẹ có thể lựa chọn các loại rau, củ, quả dưới đây:
Các loại rau có lá màu xanh đậm gồm: rau ngót, rau khoai lang, rau mồng tơi, rau đay, rau má, rau diếp, bông cải xanh, rau bina (hay con gọi là rau chân vịt hay cải bó xôi)….
Trong đó mẹ đặc biệt nên tích cực ăn rau ngót để loại bỏ hết chất nhầy, sản dịch. Đồng thời giúp tăng tiết sữa mẹ và trị táo bón.
Các loại rau củ có màu vàng, vàng cam như: cà rốt, bí ngô, khoai lang đỏ, bí đỏ… Đây là các thực phẩm chứa nhiều beta carotene – tiền vitamin A. Giúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường thị lực, chống oxy hóa. Và chúng còn giúp mẹ nâng cao lượng sữa.
Các loại rau củ quả khác như: cà chua, hoa chuối, hoa bí, rong biển, mướp, giá đỗ….
Các loại đỗ, đậu: đậu Đen, đậu Hà Lan, đậu Lăng, đậu xanh, đậu nành,….
Các loại trái cây, hoa quả: bưởi, cam quýt ngọt, chuối tiêu, sơn trà, đu đủ, mãng cầu (na), long nhãn, sung, táo,… Trong đó, quả sung chứa nhiều chất xơ nên tốt cho mẹ bị táo bón, tránh tắc tia sữa. Và giúp sữa mẹ về nhanh và đều hơn.
Các loại hạt
Hạt óc chó và hạnh nhân là một trong những loại hạt rất giàu axit folic. Đây là dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển hệ thống thần kinh của bé. Cũng như rất tốt cho sự hồi phục của các mẹ sau sinh.
Các Loại Cá Giàu Hàm Lượng DHA Và Omega 3, Ít Thủy Ngân
Có nhiều mẹ thắc mắc sau sinh có được ăn cá không? Vì mẹ thường sợ cá tanh, không tốt cho bé. Nhưng thực tế thì 2-4 tuần sau sinh mẹ đã có thể bắt đầu ăn cá.
Các loại cá, hải sản thông dụng ít có thủy ngân là những thực phẩm lợi sữa tốt nhất. Có thể kể đến như tôm, cá hồi, cá mòi và cá da trơn… Những thực phẩm này rất giàu hàm lượng DHA và Omega 3 – axit béo không bão hòa.
Các vi chất này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển trí não, sáng mắt. Đồng thời chống oxy hóa và tốt cho hệ tim mạch của trẻ.
Ngoài ra, DHA và Omega 3 trong cá hồi còn giúp cải thiện tâm trạng của mẹ, giúp mẹ giảm stress.
Trứng
Mẹ nên ăn trứng đều đặn vì trong trứng chứa nhiều protein, canxi và vitamin D. Đây là các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của bé.
Mẹ mới sinh nên ăn 1 quả trứng vào mỗi bữa sáng. Tuy nhiên, mẹ không nên ăn trứng khi chưa chín kỹ hay mới được trần qua. Vì như vậy sẽ rất dễ bị những loại vi khuẩn sẵn có trong trứng “tấn công”.
Sữa Và Các Sản Phẩm Từ Sữa
Mẹ mới sinh nên ăn gì? Không thể thiếu sữa và các sản phẩm từ sữa như sữa chua, pho-mai, sữa tươi, bơ chứa nhiều canxi, vitamin D. Giúp mẹ sau sinh hạn chế nguy cơ loãng xương và giúp bé yêu phát triển hệ xương vững chắc.
Mẹ nên ăn 3 phần thực phẩm chế biến từ bơ sữa ít chất béo hay đã gạn kem. Bởi đây là một trong những cách bổ sung canxi hữu hiệu là mỗi ngày.
Đồ Uống
Bên cạnh thức ăn thì nước uống cũng là một phần mẹ sau sinh cần chú ý. Vì lúc này nước không chỉ cung cấp cho nhu cầu của mẹ. Mà còn phục vụ quá trình sản xuất sữa.. Mẹ sau sinh nên uống các loại nước sau đây nhé:
Nước lọc, nước ấm: Mỗi ngày, mẹ cho con bú nên duy trì uống khoảng 2 lít nước. Mẹ nên uống nhiều nước ấm sẽ giúp tăng tiết sữa tốt hơn. Và mẹ nhớ phân bổ lượng nước uống đều đặn trong ngày. Để đảm bảo không để cơ thể rơi vào trạng thái khát mới uống.
Uống sữa ấm: Mỗi ngày mẹ nên uống 1 ly sữa ấm nóng để đảm bảo sức khỏe và nguồn sữa tốt nhất.
Nước trái cây: Mẹ nên vắt lấy nước, làm sinh tố các loại hoa quả lợi sữa. Điều này sẽ giúp nguồn sữa của mẹ giàu dinh dưỡng, đặc, thơm và mát hơn.
Nước rau củ: nước rau má, nước rau ngót, nước rau thì là, nước củ cà rốt, nước cà chua,…
Nước từ một số lá, thảo dược: Giúp tăng chất lượng sữa, mẹ có thể dùng như: nước lá cây đinh lăng, nước lá mít,…
Lưu Ý Khác Về Chế Độ Dinh Dưỡng Cho Mẹ Mới Sinh
Mẹ nên chia bữa ăn thành nhiều bữa gồm: 3 bữa ăn chính và 2-3 bữa ăn phụ/ngày. Như vậy sẽ giúp cơ thể hấp thu tối đa các chất dinh dưỡng. Bữa chính mẹ ăn uống đầy đủ các nhóm chất như mình chia sẻ. Bữa phụ mẹ có thể uống sữa, ăn hoa quả hoặc ăn thêm cháo….Những món ăn được chế biến bằng cách luộc, hấp, ninh và nấu chín nên được ưu tiên. Hạn chế sử dụng các món nướng và chiên. Tuyệt đối không ăn món chế biến tái và sống.
Mới sinh cơ thể mẹ còn yếu nên khi ăn trái cây cần cắt nhỏ, nhai kỹ trước khi nuốt.
Mặc dù là các thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho mẹ sau sinh. Nhưng các mẹ sinh mổ, không nên ăn các thực phẩm như thịt gà, thịt bò, gạo nếp, cá. Hay hải sản, rau muống, trứng sau khoảng 1-2 tuần mới sinh để giúp các vết thương mau lành.
Một số thực phẩm tốt cho mẹ, nhưng do cơ địa mà bé có thể đi ngoài hay quấy khóc. Để xác định thực phẩm đó có hợp với bé không, mẹ hãy ghi nhật ký ăn uống của mình. Từ đó xác định những lần trẻ quấy khóc, đi ngoài vì cùng 1 loại thực phẩm. Sau đó mẹ hãy tạm thời dừng ăn các thực phẩm này nhé.
Điển hình các mẹ có thể thấy bơ là thực phẩm giàu dinh dưỡng, rất tốt cho mẹ sau sinh. Nhưng có mẹ sau sinh ăn bơ được, có mẹ không. Vì sao lại như vậy? Bởi vì có nhiều mẹ sau mỗi lần ăn bơ, đều thấy con quấy khóc hoặc đi ngoài. Trong trường hợp này có thể do cơ địa của mẹ hay bé không phù hợp với bơ. Mẹ nên loại bỏ bơ ra khỏi khẩu phần ăn của mình ngay.
Ngoài chế độ dinh dưỡng thì mẹ cũng nên lưu ý một số điều kiêng cữ sau sinh để mẹ mau chóng hồi phục nhé.
Món Ăn Đặc Biệt Tốt Cho Mẹ Sau Sinh
Với các thực phẩm phong phú ở trên, mẹ mới sinh nên ăn gì. Câu trả lời là mẹ có thể chế biến nhiều món ăn. Dưới đây là một vài thực đơn gợi ý cho mẹ nhé:
Chân giò hầm đu đủ: Với nhiều chất khoáng và các vitamin, đu đủ sẽ giúp hệ tiêu hóa của mẹ hoạt động tốt hơn. Khi kết hợp đu đủ cùng chân giò giàu dinh dưỡng và chứa nhiều collagen. Không chỉ bổ sung thêm dinh dưỡng mà còn giúp tăng tiết sữa cho mẹ, giảm căng thẳng đầu óc. Tuy nhiên mẹ cũng không nên lạm dụng ăn quá nhiều. Vì có thể gây ngán và dễ tăng cân sau sinh mẹ nhé.
Chim bồ câu nấu cháo: Với các mẹ gặp tình trạng ăn không ngon sau sinh. Dùng món cháo chim bồ câu chắc chắn sẽ đem lại cảm giác ngon miệng đặc biệt. Thịt chim bồ câu nấu cùng với gạo tẻ, đậu xanh, hạt sen. Đây là cách kết hợp hiệu quả để bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho mẹ sau sinh.
Thịt lợn nạc kho nghệ: Lượng đạm có trong thịt lợn nạc sẽ cung cấp năng lượng và dinh dưỡng cho mẹ rất tốt. Còn nghệ lại chứa curcumin giúp hồi phục vết thương nhanh chóng. Sự kết hợp hoàn hảo của hai nguyên liệu này sẽ tạo ra một món ăn tuyệt vời. Giúp mẹ cải thiện được hệ tiêu hóa, cân bằng dinh dưỡng và làm đẹp ngay từ bên trong.
Xem thêm: Tình Trạng Mất Cân Bằng Giới Ở Việt Nam, Mất Cân Bằng Giới Tính Khi Sinh Và Những Hệ Lụy
Lời Kết
Trên đây là chia sẻ với các mẹ về chế độ dinh dưỡng sau sinh. Mẹ mới sinh nên ăn gì, ăn như thế nào. Mẹ hãy nhớ nguyên tắc ăn uống đầy đủ, đa dạng và không cần quá kiêng khem nhé. Ăn uống đầy đủ sẽ giúp mẹ nhanh hồi phục và đặc biệt là đủ sữa cho bé bú.
Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp mẹ có thêm nhiều lựa chọn cho chế độ dinh dưỡng mới sinh của mình. Chúc các mẹ thật nhiều sức khỏe, bé hay ăn chóng lớn.