Đối với người nghiện ma túy và gia đình của họ, việc lựa chọn loại phương pháp cai nghiện nào để đạt được hiệu quả tốt nhất luôn là vấn đề được đặc biệt quan tâm.
Đang xem: Cai nghiện ma túy đá, ngáo đá
Ngày nay, có rất nhiềuphương pháp cai nghiện ma túyđã được chứng nhận có hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị cai nghiện ma túy phù hợp cho tất cả các đối tượng bệnh nhân. Trong bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu với các bạn 3 nhóm phương pháp cơ bản với12 biện pháp cai nghiện ma túy hiệu quả nhất hiện nay.
Nhóm 1: Phương pháp cai nghiện không dùng thuốc
1. Phương pháp cai khô
Phương pháp cai khô là phương pháp cai nghiện ma túy thô sơ nhất và cũng được phát hiện sớm nhất trên thế giới. Khi cai nghiện bằng phương pháp này, người nghiện sẽ bị nhốt lại trongtrại cai nghiệnvà cô lập với bên ngoài, bị buộc phải ngừng hoàn toàn việc sử dụng chất ma túy dù bệnh nhânlên cơn vật vã, kêu la.
Đối tượng áp dụng:Những người nghiện nhẹ, mới nghiện và những người có quyết tâm cao.
Ưu điểm:Cắt cơn nghiện sau 7-10 ngày, không tốn kém nhiều chi phí.
Phương pháp này đã được thực hiện thành công ở một số nước như Indonesia, Malaysia, Brunei… Tại đây, người nghiện ma túy được đưa vào các trại cai nghiện và họ bắt buộc phải khép vào kỷ luật sắt của quân đội, lao động nặng và học tập mỗi ngày. Quá trình cai nghiện kéo dài trong khoảng 2-3 nǎm giúp người bệnh không còn lệ thuộc ma túy và có thể tái hòa nhập cộng đồng.
Nhược điểm:Sử dụng phương pháp này, cơn nghiện sẽ giảm dần sau 7-10 ngày tuy nhiên di chứng lại kéo dài suốt 2-3 tháng. Trong khoảng thời gian này, gười cai nghiện sẽ có các triệu chứng như mệt mỏi, mất ngủ, đau nhức cơ xương, chán ăn, buồn nôn…
Ngoài ra, theo đánh giá của các chuyên gia, tỷ lệ tái nghiện khi người nghiện sử dụng phương pháp này cũng rất cao. Nguyên nhân là do họ chỉ chú trọng đến việc cắt cơn mà không giải quyết được gốc rễ vấn đề tâm lý người nghiện và những hỗ trợ sau cai nghiện ma túy.
2. Phương pháp thùy miên
Khi sử dụng phương pháp này, người cai nghiện sẽ đượcngủ nhân tạotừ 3-7 ngày và được nuôi dưỡng bằng truyền dịch, săn sóc đặc biệt cho đến khi cắt cơn nghiện. Người nghiện sẽ lên cơn nghiện trong lúc ngủ và giảm dần các cơn nghiện trong khoảng 7-10 ngày.
Đối tượng áp dụng:Những người có sức khỏe tốt, không có các bệnh về nội tạng.
Ưu điểm:Làm giảm bớt cơn vật vã, bệnh nhân không đau đớn khi cai nghiện.
Nhược điểm:Nếu người điều trị có bệnh lý trong nội tạng sẽ gặp khó khăn trong chẩn đoán, điều trị và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Hơn nữa, phương pháp này chỉ làm giảm bớt cơn vật vã chứ không hết hẳn và còn để lại di chứng trong giấc ngủ kéo dài hàng tháng.
3. Phương pháp phẫu thuật thùy trán
Đây là phương pháp cai nghiện được sử dụng bằng cách phẫu thuật. Người nghiện sẽ được tiến hành phẫu thuật nhằm phá hủy một số điểm ở thùy trán của não, bộ phận có liên quan đến đoạn trí nhớ về cảm giác thèm ma túy. Khi loại bỏ điểm này, bệnh nhân không còn cảm thấy thèm ma túy nữa.
Đối tượng áp dụng:Sử dụng cho những người nghiện lâu năm, cai nghiện nhiều lần nhưng vẫn không thành công.
Ưu điểm:Phương pháp này có ưu điểm là cắt cơn nghiện rất hiệu quả và tỷ lệ cai nghiện thành công cao lên đến 80%.
Nhược điểm:Sau khi phẫu thuật thùy não, bệnh nhân sẽ không còn phân biệt được sự phải trái của hành động.
4. Phương pháp điện châm
Phương pháp điện châm hay còn gọi là phương pháp châm cứu bằng điện, là biện pháp dùng dòng điện châm cứu để cắt cơn nghiện cho bệnh nhân. Tác dụng của phương pháp này là bồi bổ nguyên khí, điều hòa ngũ tạng, thông khí huyết giúp người bệnh cắt cơn nghiện ma túy nhanh chỉ trong 7-10 ngày.
Đối tượng sử dụng:Yêu cầu bệnh nhân có sức khỏe tốt, nghị lực cao
Ưu điểm:Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, rẻ tiền, cắt cơn nhanh, khả năng cai nghiện cao và điều trị được cho cả những bệnh nhân nghiện lâu năm.
Nhược điểm:Sử dụng phương pháp này có khả năng ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý bệnh nhân nếu bệnh nhân là người sợ bị điện giật.
Nhóm 2: Phương pháp cai nghiện có dùng thuốc
5. Phương pháp dùng thuốc đối kháng
Đây là phương pháp dùng chất naltrexone để điều trị duy trì hỗ trợ chống tái nghiện các chất dạng thuốc phiện. Hiện nay ở nước ta có hai loại thuốc đối kháng thường được sử dụng là thuốc danapha – natrex 50 và thuốc albernil. Ngoài ra, còn một số loại thuốc đối kháng khác cũng thường được sử dụng trong y tế như nalorphin, naloxon.
Đối tượng áp dụng:Tất cả các đối tượng nghiện ma túy dạng thuốc phiện.
Ưu điểm:Phương pháp này có ưu điểm là làm cho người nghiện có cảm giác chán ghét chất ma túy, làm giảm hoạc mất hẳn tác động chả chất ma túy đến hệ thần kinh, khiến người nghiện không còn thích thuốc.
Nhược điểm:Điều trị bằng thuốc này có giá thành cao, gây tốn kém về kinh tế. Bên cạnh đó, khi dùng các loại thuốc này, người bệnh vẫn lên cơn vật vã, bứt rứt, khó chịu và nếu dùng thuốc mà vẫn sử dụng ma túy sẽ tạo ra một số tác dụng phụ như táo bón, độc gan, thận, đặc biệt là khả năng sốc thuốc cao gây nguy hiểm đến tính mạng.
Do vậy, khi cai nghiện ma túy bằng phương pháp này, bệnh nhân cần được hướng dẫn, theo dõi sát sao để tránh những nguy cơ, rủi ro không cần thiết.
6.Phương pháp điều trị bằng chất thay thế
Phương pháp này còn gọi nôm na là “lấy độc trị độc” bằng cách dùng các chất gây nghiện tổng hợp có tác dụng kéo dài và độc tính thấp hơn để thay thế thuốc phiện, ví dụ như methadon, lacetyl methadon và propoxyphen… trong đó, methadone là loại thuốc chính đã và đang được sử dụng rộng rãi để cai nghiện bằng phương pháp thay thế.
Đối tượng áp dụng:Những bệnh nhân không có ý chí cao, không cai được thuốc.
Ưu điểm:Methadone có giá thành rẻ, tăng liều cũng chậm hơn và khi lên cơn nghiện thì người bệnh cũng ít chật vật hơn.
Xem thêm: Ăn Khổ Qua Có Tác Dụng Gì – 14 Lợi Ích Tuyệt Vời Của Trái Khổ Qua
Nhược điểm:Đây là biện pháp “uống thuốc độc giải khát” nên hoàn toàn không thể cai nghiện triệt để và cũng không phải cai nghiện ma túy đích thực. Sử dụng phương pháp này như con dao hai lưỡi, chỉ là chuyển từ loại chất nghiện này sang chất nghiện khác và không thể kéo dài.
7. Phương pháp cai dần
Đây là phương pháp giảm dần liều lượng ma túy và kéo dài thời gian giữa các cơn nghiện trong khoảng thời gian từ 13-30 ngày, đồng thời tăng cường thuốc bổ và thuốc an thần để hỗ trợ điều trị.
Ưu điểm:Người bệnh thích nghi dần, cơn nghiện giảm từ từ, không vật vã như phương pháp cai khô.
Nhược điểm:Tỷ lệ cai nghiện thành công quá thấp, vẫn phải sử dụng ma túy, thời gian cắt cơn kéo dài và tỷ lệ tái nghiện cao.
8. Dùng các thuốc hướng tâm thần
Khi sử dụng phương pháp này, người bệnh sẽ được sử dụng các loại thuốc giảm lo âu, thuốc an thần kinh và các thuốc chống trầm cảm để cắt cơn trong khoảng từ 7-10 ngày.
Đối tượng áp dụng:Mọi đối tượng nghiện ma túy
Ưu điểm:Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, rẻ tiền, dễ áp dụng.
Nhược điểm:Sử dụng các thuốc hướng tâm thần có thể khiến bệnh nhân gặp nhiều tác dụng phụ như vật vã nhiều, các triệu chứng dị cảm, rối loạn tiêu hóa và tác động xấu đến tâm lý người bênh.
9. Dùng các chất không gây nghiện để cắt cơn nghiện
Ma túy được xếp vào dạng thuốc độc nên có thể khiến người bệnh nhiễm độc và tạo ra một số triệu chứng, nhất là phản ứng ở hệ tiêu hóa như nôn mửa, ỉa chảy, co thắt dạ dày, mất ngủ…
Phương pháp dùng các chất không gây nghiện để cắt cơn nghiệnlà việc sử dụng một số loại thuốc để điều trị những phản ứng này. Hiện nay, một số loại thuốc như atropin, scopolamin… để điều trị các chứng rối loạn tiêu hóa cho người nghiện và cácthuốc an thầnnhư furazepam… để giúp người cai nghiện trấn tĩnh được.
Đối tượng áp dụng:Mọi đối tượng nghiện ma túy.
Ưu điểm:Giá thành thấp, giúp bệnh nhân giảm bớt cơn vật vã, trấn tĩnh tinh thần.
Nhược điểm:Tỷ lệ thành công thấp, thời gian dài và tỷ lệ tái nghiện cao.
10. Sử dụng thuốc Đông y
Là việc sử dụng các loại thuốc đông y từ thảo dược có tác dụng làm giảm cơn nghiện để điều trị cho bệnh nhân.
Đối tượng áp dụng: Mọi đối tượng nghiện ma túy.
Ưu điểm:Các loại thuốc Đông y có nguồn gốc từ thảo dược do vậy có tính an toàn cao, ít độc và ít tác dụng phụ. Một số thuốc Đông y có hiệu quả tất tốt trong hỗ trợ cắt cơn nghiện ma túy, quá trình cắt cơn êm dịu, giúp bình ổn các triệu chứng của hội chứng cai, như là triệu chứng dị cảm và thèm ma túy.
Nhược điểm:Một số loại thuốc Đông y vẫn chưa thực hiện được nghiên cứu mù kép và cơ chế tác dụng của chúng. Hiện nay có 2 thuốc Đông y đã được Bộ Y tế cấp số đăng ký cho phép lưu hành trong các trung tâm cai nghiện đó là thuốc cai ngiện cedemex và thuốc cai nghiện Bông Sen.
Nhóm 3: Phương pháp tư vấn tâm lý, tình cảm
11. Sử dụng ngôn ngữ tình cảm
Đây là việc áp dụng liệu pháp tâm lý đơn thuần hay liệu pháp tâm lý kết hợp thuốc an thần để điều trị bệnh. Đây là một phương pháp cai nghiện ma túy mới, bền vững và hiệu quả do Viện PSD nghiên cứu thành công và đã áp dụng rộng rãi tại Việt Nam.
Đối tượng áp dụng:Tất cả các đối tượng nghiện ma túy, nhất là các đối tượng hay tái nghiện.
Ưu điểm:Phương pháp cai nghiện này chỉ sử dụng lời nói, không tốn kém, không nguy hiểm đến sức khỏe bệnh nhân và có tính bền vững cao.
Nhược điểm:Trong quá trình điều trị đòi hỏi phải có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tâm thần hoặc các chuyên gia tâm lý được đào tạo nắm vững kỹ năng điều trị tâm lý như thuyết phục, ám thị… vì vậy khó thực hiện ở các tuyến cơ sở.
12.Phương pháp cai nghiện bằng cách luyện tập, thư giãn và tự ám thị
Đây là phương pháp cai nghiện bằng cách sống vui khỏe, chăm chỉ luyện tập thể dục, chơi thể thao, thư giãn để đầu óc thoải mái, tìm kiếm niềm vui trong cuộc sống, xác định mục tiêu sống của mình và tự ám thị rằng mình có thể không cần sử dụng ma túy. Trong quá trình vận động cơ thể sẽ tiết ra chất morphin hội sinh giúp đối kháng được cơn nghiện.
Đối tượng sử dụng:Những người mới nghiện ma túy, người có tinh thần lạc quan, yêu đời, có lý chí cao.
Ưu điểm:Không tốn kém, tỷ lệ cai nghiện thành công cao, người nghiện ma túy sẽ có sức khỏe tốt, tinh thần thoải mái, vui vẻ, cuộc sống không bị ảnh hưởng nhiều bởi nghiện ma túy.
Nhược điểm:Thời gian cai nghiện dài, trong quá trình cai người nghiện vẫn phải chịu sự giày vò của cơn nghiện và phải tự chính mình vượt qua cám dỗ của ma túy.
Xem thêm: Trước Khi Nội Soi Dạ Dày Có Cần Nhịn Ăn Không ? Trước Khi Nội Soi Dạ Dày Cần Chuẩn Bị Gì
Trên đây là bài tổng hợp những phương pháp cai nghiện ma túy phổ biến nhất hiện nay tại cả Việt Nam và trên thế giới. Nếu bạn trót lỡ nghiện ma túy hoặc trong gia đình có người nghiện ma túy thì hãy tham khảo và thực hiện ngay nhé. Nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy Gọi thoại – Gọi video với bác sĩ chuyên khoa Cai nghiện trên Hệ thống Khám từ xa namlimquangnam.net để được tư vấn thêm.